لباس محلي

لباس محلي قوم هاي مختلف در ايران

لباس محلي هر قوم نماد و نشانه آن قوميت مي باشد كه نزد آن ها ارزش والايي دارد و حتي بين پير و جوان فرق نمي كند تمامي گروه ها به اين لباس هاي محلي علاقه دارند ، زيرا آنها را پدر ها و پدر بزرگ ها پوشيده اند و تن كردن آن ها قطعا براي تمامي سنين خالي از لطف نيست.

لباس هاي محلي ايراني - پوشش مردان و زنان كرد

لباس محلي زنان كورد

جافي: شلواري همانند شلوار مردان است. اين شلوار را زنان كرد، به ويژه زنان روستايي، هنگام كار مي پوشند. در ساير مواقع، زنان شلوار گشاد از جنس حرير به پا مي كنند.

كُلُنجِه:نيم تنه اي است كه روي پيراهن بلند مي پوشند و رد اورامان آن را «سوخمه» مي نامند و از پارچه زري يا مخمل دوخته مي شود.

شال:از پارچه اي زيبا بر روي لباس در ناحيه كمر بسته مي شود.

كلاو: يا كلاه كه از جنس مقوا و به شكل استوانه اي كوتاه است كه آن را با پولك هايي رنگين به صورت بسيار زيبايي تزيين مي كنند.

كُلكه:روسري يا دستاري است كه به جاي كلاه مورد استفاده زنان قرار مي گيرد كلكه داراي رشته بلندي از ابريشم سياه و سفيد با مليله دوزي است.

لباس محلي مردان لر بختياري

سرپوش مردان لر بختياري كلاهي نمدي است كه به آن كلاه خسروي هم گفته مي شود و به رنگ هاي مشكي و قهوه اي روشن و تيره و سفيد است.

مردان لر بختياري پيراهني به نام چوقا به تن مي كنند كه دست بافت زنان عشاير است كه از پشم بز به دو رنگ سياه و سفيد تهيه مي شود و خاصيت ضد باران دارد و گرما را در زمستان نگه مي دارد و در تابستان رطوبت و خنكي را حفظ مي كند. نقش هاي چوقا، ستون هايي كوتاه و بلند هستند و طرح اين ستون ها رااز ساختمان هاي دوره هخامنشي مي دانند كه درآن سياهي ها رو به پايين و سرنگوني و سفيدي ها رو به بالا و سربلندي دارد.

پوشش پايين تنه از شلواري به نام شولار دبيت به رنگ مشكي استفاده مي شود كه شلواري گشاد و بسيار آزاد است؛ و پوشش پا گيوه است كه در تابستان رطوبت و خنكي را حفظ مي كند و در زمستان گرما را نگه مي دارد.

بخوانيد: انواع لباس هاي محلي ايران

لباس محلي زنان لر بختياري

پوشش سر لچك و ميناً لچك كلاهي است كه زير مينا استفاده و با انواع سكه هاي قديمي، مرواريد، سنگ و پولك تزيين مي شود و انواع مختلف دارد. سيخكي، ريالي، صدف، كه رايج ترين آن ريالي است كه از سكه هاي قديمي استفاده مي شود.

مينا روسري از جنس حرير و ابعاد بسيار زياد به شكل مستطيل است كه به صورت بسيار خاصي بسر مي كنند مينا را با سنجاق محكم به توسط بندي از يك سوي لچك به سوي ديگر آن از پشت سرشان مي آويزند كه به آن سيزن گفته مي شود. وبعد موهاي جلوي سر را تاب مي دهند و از زير لچك بيرون مي آورند و در پشت مينا پنهان مي كنند و آن موها را ترنه مي نامند و با مهره هايي با رنگ هاي مختلف آن را تزئين مي كنند كه جلوه اي خاص به زيبائي مينا مي دهد.

تن پوش زنان لر بختياري پيراهني است به نام جومه يا جوه اين پيراهن معمولاً دو چاك در اطراف كمر دارد و تا پايين كمر مي رسد و زير آن دامن بسيار پرچيني به نام شولارقري مي پوشند كه براي تهيه آن گاه از 8 تا 10 متر پارچه استفاده مي شود

جليقه (جليزقه) روي پيراهن پوشيده مي شود كه از جنس مخمل است. همچنين زنان بازوبندي (بازي بند) نيز بدست مي كنند كه با مهره هاي رنگي و سنگ تزيين مي شود. البته استفاده از آن خيلي عام نيست و بيشتر در عروسي پوشيده مي شود.

پوشش پايين تنه از شلواري معمولي و گيوه استفاده مي شود.

رنگ لباس زنان لر بختياري الهام گرفته از طبيعت است. زنان و دختران جوان در لباسهاي خود از رنگ هاي روشن استفاده مي كنند و رنگ لباس خانم هاي مسن، تيره است به دليل احترام به سن و سال آن ها.

لباس هاي محلي ايران - پوشش مردان و زنان بختياري

لباس محلي گيلاني ها

آثار باستاني به دست آمده در سراسر سرزمين گيلان، سوابق زندگي در اين منطقه را به بيش از چهار هزار سال مي رساند. پوشاك مردم گيلان در گذشته هاي دور نيز از ميان اين اشياي به دست آمده قابل شناسايي است. لباس محلي گيلاني جلوه گاه هنر و ذوق مردان و زنان گيلاني است.

طرح چهره يك بانوي گيلك كه بر روي يك جام پوسيده مفرغي به دست آمده است، نشان مي دهد كه زنان گيلان روسري بزرگي بر سر مي گذاشتند و با پيشاني بندي كه از روي پيشاني عبور مي كرد و در پشت سر گره مي خورد، روسري را روي سر نگاه مي داشتند.

اين جام مفرغي كه از مارليك به دست آمده است، به بيش از سه هزار سال پيش بازمي گردد. همين تصوير نشان مي دهد كه بقيه روسري روي دوش و سينه قرار مي گرفت و دنباله آن دوباره از زير چانه به طرف بالا كشيده و در كنار گوش به پيشاني بند متصل مي شد.

در مجسمه اي طلايي كه از مارليك به دست آمده است، يقه ايستاده بر گردن مجسمه را در زير دو حلقه زينتي مي توان مشاهده كرد. دو نشان متقارن و نيز آويزي با زنجير بر سينه مجسمه به چشم مي خورد. موي سر تزيين شده است و حالتي شكوهمند دارد.

همين طرح هاي قلم زني روي آثار مفرغي، پوشاك مردان باستاني گيلان را نيز ارائه مي نمايد؛ كلاهي از جنس پارچه ضخيم يا نمد، پيراهن آستين كوتاه با دامن كوتاه با كمربندي پهن كه بر كمر مرد بسته شده است.

در غرب گيلان زنان تالش معمولاً روسري هاي پهن و سفيد را با پوشش بيشتري به كار مي برند.

ردپاي پوشاك مردم گيلان از گذشته هاي دور تا سال هاي معاصر به سختي ممكن است و تنها كلاه نمدي و چوموش را مي توان بر جاي مانده از آن دوران دانست. بوميان گيلان زمين، كت پشمين خشن بافتي به نام «چوخا» يا دارند، شلوار آن ها معمولي و پشمي است كه ليفه اي يا ميان ساق است و كلاه نمدي و چوموش مكمل لباس آنهاست.

پيراهن مردان بيشتر به رنگ قرمز تند يا كمي روشن تر و بدون يقه است. آستين پيراهن راسته و بدون مچ و پيراهن داراي چاك در قسمت راست سينه است. معمولاً اندازه پيراهن بلند نيست. پارچه شلوار مردان گيلك غالباً توسط زنان بافته مي شود.

يك شال نيز براي پيچيدن روي كمر استفاده مي شود كه از پارچه دست بافت و با نقوش هندسي و رنگين است. اين شال بيشتر در جشن ها و عروسي ها به كار مي رود. كلاه مردان نمدي و از پارچه زمخت بافت پشمي است. گالشان (دامداران كوهستاني) كلاهي پوستي دارند و علاوه بر آن از شولا يعني بالاپوش نمدي و نيمه بلند استفاده مي كنند.

لباس هاي محلي ايران - لباس گيلاني ها

لباس محلي مردان لر

شال:پارچه بلند و سفيدي است به عرض 60 تا90 سانتيمتر و به طول 6 تا 9 متر و از جنس چلوار، كه آن را چند دور به كمر مي پيچند و علاوه بر آن در مواقع ضروري ازآن به عنوان كفن يا پيچاندن جاي زخم يا طناب نيز استفاده مي شود.

ستره: قباي مخصوصي است كه اندازه آن تا زير زانو بوده، بيشتر در مواقع رسمي از آن استفاده مي شود و از قديمي ترين نوع پوشاك ايران است. كلاه نمدي:كلاه گرد بدون لبه اي است كه از نمد ساخته شده است.

كپنك (فرجي): يك نوع قباي پشمي محكم است كه معمولاً مورد استفاده چوپانان است. در مواقع جنگ از آن به عنوان لباس رزم استفاده مي شود، زيرا تركيب بسيار فشرده اي درساخت آن به كار رفته است.

گيوه: نوعي كفش دست ساز محلي است كه كف آن چرم يا پلاستيك ضخيم و محكمي است كه رويه آن به وسيله نخ تابيده بافته مي شود.

چوغا:نوعي بالا پوش مردانه است كه بيشتر در منطقه بختياري لرستان و چهارمحال بختياري مورد استفاده قرار مي گيرد. جنس چوغا از پشم گوسفند است و معمولاً توسط زنان بختياري بافته مي شود.

لباس محلي زنان لر

جومه: نوعي پيراهن زنان لرستان كه به صورت آزاد، بلند و بدون يقه است.

كلنجه: بالاپوش يراقدوزي شده اي است كه در بسياري از موارد رويه جلوي آن را سكه دوزي و تزيين مي كنند.

تره و گل وني: تره پارچه ابريشمي مخصوصي است كه زنان لر به سر مي بندند و به لري آن را ساوه مي گويند. تره را در حالت عادي مي بندند و براي شركت در مراسم و جشن و سرور، نوعي از آن را به نام گل وني كه رنگين است روي تره مي بندند.

منبع: https://gilishop.ir/%d8%ae%d8%b1%db%8c%d8%af-%d9%84%d8%a8%d8%a7%d8%b3-%d9%85%d8%ad%d9%84%db%8c-%d9%88-%d9%84%d8%a8%d8%a7%d8%b3-%d9%82%d8%a7%d8%b3%d9%85-%d8%a2%d8%a8%d8%a7%d8%af%db%8c-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%da%af/